Binh Pháp Tôn Tử - Kế Điệu Hổ Ly Sơn

                      Tôn Vũ là một nhân vật kiệt xuất của nước Ngô thời Xuân Thu, ông được biết đến nhiều nhất với tên gọi Tôn Tử và gắn liền với quyển Binh Pháp 36 kế còn lưu truyền rộng rãi trong hậu thế. Quyển binh pháp của ông ngày nay được ứng dụng vào rất nhiều lĩnh vực trong xã hội như: Chính trị, kinh doanh, thể thao,...những giá trị ngọc ngà ấy chưa bao giờ phai đi ánh sáng rực rỡ của nó khi con người vẫn còn có sự tranh đấu không ngớt cả bên trong lẫn bên ngoài xã hội. Tốt hay xấu sẽ phụ thuộc rất nhiều vào người sử dụng nó, sử dụng với mục đích gì và ở mức độ như thế nào. Vì vậy, chúng ta sẽ không đề cập đến vấn đề đó. Nói đến binh pháp Tôn Tử, có thể nhiều người trong chúng ta hàng ngày vẫn thường hay vận dụng một số kế sách trong 36 kế của ông mà không hề hay biết. Dĩ nhiên, thậm chí là chúng ta có biết về những kế sách đó nhưng với một tên khác, như một phương pháp nào đó chẳng hạn.

                       Tôn Tử đã xây dựng một hệ thống lý luận quân sự hoàn chỉnh với những sự sáng tạo và kiến thức của riêng ông, tập hợp thành 36 kế ngắn gọn nhưng đầy đủ ý nghĩa và giá trị thực tiễn. Chúng ta sẽ đi vào một trong 36 kế sách ấy để cố gắng đào sâu thêm, hy vọng tìm thấy được những điều mới mẻ nào đó từ một trong những tác phẩm quân sự kinh điển của thế giới.

ĐIỆU HỔ LY SƠN

                        Điển cố kể rằng vào thời Tam Quốc, Trương Phi được lệnh dẫn quân vào Ích Châu để hỗ trợ Lưu Bị. Sau khi giáo chiến thắng lợi, truy đuổi Trương Cáp đến núi Nham Cừ, Trương Cáp lợi dụng địa thế hiểm trở mà cố thủ hơn 50 ngày liền, quyết không chịu ra đánh. Trương Phi giả vờ ngày ngày uống rượu say chửi rủa, khiêu khích Trương Cáp. Trương Cáp quan sát thấy Trương Phi cứ say bí tỉ như thế, nghĩ rằng thời cơ đã đến, bèn hạ lệnh đêm tối xuống cướp trại, nào ngờ trúng kế của Trương Phi, toàn quân đại bại, mất luôn Mông Đầu, Thang Thạch.

(Sưu Tầm)

                       Qua điển cố, chúng ta có thể thấy rằng, ngoài kế Điệu hổ ly sơn, Trương Phi còn lừa Trương Cáp về một phương diện nữa, như việc lợi dụng điểm yếu của mình là nóng tính, bộc trực, ham uống rượu, làm cho Trương Cáp nghĩ là thật, từ đó trúng kế của Trương Phi. Vậy, Kế điệu hổ ly sơn muốn nói lên điều gì?

                        Như chúng ta thường biết, hổ là chúa tể sơn lâm (trên trán có những vằn đen như hình chữ vương, nên người Trung Hoa xem hổ là chúa tể chứ không phải sư tử), nhưng đúng là chúa tể của sơn lâm mà thôi. Khi hổ xuống đồng bằng thì chưa chắc đã là mạnh nhất, con người sẽ dùng nhiều loại bẫy để bắt được nó. Cá Voi sát thủ giống như quái vật ăn thịt ở biển cả, khi con người xuống biển, chúng ta phải e dè chúng biết chừng nào (kể cả cá mập và hàng triệu triệu những vấn đề khác). Nhưng khi chúng lên bờ (bị mắc cạn) hoặc ở nơi nước nông thì sao? Đó không phải là lợi thế của chúng. Ở biển, chúng vũng vẫy như ông hoàng, nhưng khi lên bờ, chúng dễ dàng bị giết bởi những người hết sức bình thường.

                        Vấn đề chính là ở đây. Hổ và cá Voi sát thủ, và cả con người cũng vậy, chúng ta chỉ có thể phát huy hết khả năng và mạnh nhất ở nơi mà chúng ta thuộc về, nơi mà chúng ta thật sự hiểu rõ và có cảm giác thân thuộc, an toàn. Khi chúng ta rời khỏi vùng an toàn đó, những kẻ thù khác sẽ có nhiều cơ hội để hạ gục chúng ta. Chúng ta cần nhìn lại những gì mình đang có, những lợi thế và bất lợi nào, kẻ địch đang cố gắng tước khỏi tay chúng ta những điều làm cho chúng ta mạnh mẽ ra sao. Xã hội có vô vàn những vấn đề hết sức phức tạp, nhiều lúc chúng ta biết kết quả sẽ như thế nào nhưng vẫn không có lựa chọn nào khác, hoặc chúng ta bị dao động bởi những gì mình cho là quan trọng và ý nghĩa đối với bản thân chúng ta.

                         Chúng ta có thể học được lời chỉ dạy một cách thấm thía từ kế sách ấy, rằng chúng ta phải tìm được mảnh đất mà chúng ta có thể phát huy tốt nhất, khi ấy, hãy ở lại đó. Hổ không muốn rời bỏ sơn lâm, cá Voi sát thủ không muốn rời bỏ biển cả, thực chất là không thể làm điều đó, chúng sẽ chết - trong sự héo mòn và sợ hãi. Nếu chúng ta cũng đang cảm thấy thật mệt mỏi, lo lắng, sợ hãi và hụt hẫng, nghĩa là chúng ta chưa tìm được đúng nơi mà mình thuộc về. Chúng ta cần làm điều đó, vì nó mang đến ý nghĩa cho cuộc sống đầy màu sắc, sẽ vui sướng biết bao khi hổ được trở về với mái nhà rừng xanh bát ngát, khi cá Voi được vùng vẫy nơi biển thẳm bao la, cuộc sống lại trở nên năng động, tươi đẹp và tròn vẹn.